2η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗ ΝΑΞΟ, 7-29 Σεπτεμβρίου 2013

    Τον Σεπτέμβρη του 2013 ο Ιστορικός Όμιλος Νάξου ΑΡΣόΣ και το π. ΦΛΕΑ οργανώνουν τη "2η Συνάντηση στη Νάξο", συνάντηση-επικοινωνία ερευνητών, μελετητών, συνεργατών, αναγνωστών και φίλων του π. Φλέα.
   Το π. Φλέα, το γνωρίζετε όλοι ότι, εν πολλοίς, είναι μια δουλειά χειροποίητη, που σημαίνει ότι εκ των πραγμάτων ακολουθεί διαφορετικούς ρυθμούς και τόνους από άλλες εκδόσεις αυτού του είδους.       
     Το 2012 θελήσαμε, με τον δικό μας τρόπο, να γιορτάσουμε τα 9 χρόνια του περιοδικού διοργανώνοντας τη "Συνάντηση στη Νάξο". Από τη μεριά μας δεν θελήσαμε και δεν θέλουμε να είναι και δεν είναι προκαθορισμένη η θεματολογία της "Συνάντησης". Την θεματολογία την συνθέτουν τα ενδιαφέροντα των ερευνητών και των μελετητών καθώς και συνεργασίες με άλλους ανάλογους με τον Ιστορικό Όμιλο φορείς.
    Η "Συνάντηση" μπορεί να αποτελέσει ένα σταθερό, με συνέχεια και διάρκεια, πολιτιστικό θεσμό για τη Νάξο ικανό να αποτελέσει, κάθε χρόνο, δημόσιο βήμα για όποιον θέλει να συμμετέχει στους προβληματισμούς του π. Φλέα, ή να προτείνει θέματα από τα δικά του επιστημονικά ενδιαφέροντα, να αναφερθεί και να προβάλλει τοπικά θέματα της Νάξου, των Κυκλάδων, του Αιγαίου και γενικότερα προβληματισμούς, σκέψεις, απόψεις, έρευνες και μελέτες που αφορούν στην εξέλιξη της Ελληνικής κοινωνίας.


                                               Α' Κύκλος
                    Συνάντηση-Επικοινωνία, ερευνητών, 
                  μελετητών, αναγνωστών και φίλων
        του Ιστορικού Ομίλου ΑΡΣόΣ και του π. Φλέα

                                                                                                     Αφιερώνεται
στη Χρυσάνθη και τον Σταύρο Μπαλτογιάννη

Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου, Κωνσταντίνος Αντ. Κατσουρός, "17ος-18ος αιώνας: 'Η Νάξος διά μέσου των αιώνων'. Οικονομία κοινωνία πολιτισμός".
Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου, Κωνστ. Σκαρβέλης, Κλινικός ψυχολόγος, Μονάδα Ψυχικής Υγείας η "ΚΛΙΜΑΚΑ. "Το έργο. Απολογισμός και προοπτικές".
Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου, Κυριακή Ρέμπα, Μαία-Νοσοκομείο Νάξου, "Το Ιατροκεντρικό Σύστημα και η Μαιευτική Τέχνη".
Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου, Μαρία Παπαγιάννη, Καθηγήτρια, Ιστορικό Αρχείο Νάξου, "Αρχείο Σμύριδας".
Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου, Σοφία Κατσουρού, Καθηγήτρια-Ιστορικός Αρχαιολόγος, "ΑΙΣΙΟΝ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΕΣ ΤΟ ΝΕΟΝ ΕΤΟΣ 1930. Μέρες της Εκπαίδευσης Μέρες του Γυμνασίου Νάξου".
Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου, Κωνσταντίνος Ρούσσος, Αρχαιολόγος, "Οι Κυκλάδες και η Νάξος κατά την πρώιμη Βυζαντινή περίοδο: οι αρχαιολογικές μαρτυρίες".
Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου, Νικήτας Πάσσαρης, Αρχαιολόγος, "Ναοί με ανεικονικό διάκοσμο στη Νάξο. Η σύνδεσή τους με το κίνημα της Εικονομαχίας του 8ου και 9ου αι.".
Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου, Αλεξάνδρα Κωσταρέλλη, Βυζαντινολόγος, "Οι φορητές Εικόνες, βυζαντινές και μεταβυζαντινές, στη Νάξο".
Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου, Θανάσης Κωτσάκης, Ιστορικός, "Οχυρωμένες εξοχικές κατοικίες στο Αιγαίο (14ος-19ος αι.). Ιστορική προσέγγιση με έμφαση στην περίπτωση των πυργόσπιτων της Νάξου".
Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου,  Στ. Μαρινάκης, Αρχιτέκτονας, "Ο Μπούργος στη Χώρα Νάξου".
Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου, Δημήτρης Δημητρόπουλος, Ιστορικός, "Κατοικία και συνθήκες διαμονής στις Κυκλάδες στα χρόνια της Οθωμανικής κυριαρχίας".
Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου, Μαρικίτα Διαμαντοπούλου, Αρχιτέκτων Μηχανικός Msc, Δ/ντρια ΥΠ. ΠΟ. Α., "Η τέχνη της αποκατάστασης αρχιτεκτονικού πολιτισμού. Τα μνημεία στο περιβάλλον τους".
Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου, Ορέστης Βαβατσιούλας, Δρ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, Δ/ντής ΥΠ. ΠΟ. Α., "Ήπιες μέθοδοι αρχιτεκτονικής κτηριοδομικής έρευνας. Το παράδειγμα της Καθολικής Μητρόπολης της Πρωτεύουσας του Αρχιπελάγους".
                            

                                                
Β' Κύκλος

Συνεργασία
Ινστιτούτου Ελληνο-ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών και Ιστορικού Ομίλου Νάξου ΑΡΣόΣ



    Ο Ιστορικός Όμιλος Νάξου Αρσός σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ελληνο-ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών στα πλαίσια της "2ης Συνάντησης στη Νάξο", οργανώνουν από 19 - 22 Σεπτεμβρίου 2013 συνάντηση-επικοινωνία ερευνητών, μελετητών, με θέματα που πρότεινε το Ινστιτούτο Ελληνο-ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών:

19 Σεπτεμβρίου Magdel le Roux (Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Νοτίου Αφρικής  [UNISA]),  Επικίνδυνες εμπορικές θαλάσσιες διαδρομές στη Μεσόγειο: ναυτικοί κίνδυνοι, πειρατεία. (Σε συνεργασία με Β. Χρηστίδη)

Βασίλης Χρηστίδης (Διευθυντής Ινστιτούτου Ελληνο-ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών , Ερευνητής του Πανεπιστημίου Νοτίου Αφρικής), Οι θαλάσσιοι εμπορικοί δρόμοι στο δρόμο του μεταξιού, στην Ερυθρά θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό τον 6ο αι. μ. Χ.: η ναυτική πολιτική του Ιουστινιανού.

20 Σεπτεμβρίου Γ. Τσούτσος, πολιτικός επιστήμων (Συνεργάτης της Βιβλιοθήκης της Ιεράς Συνόδου), Σχέσεις Βυζαντινών – Οθωμανών και οι απαρχές του οθωμανικού ναυτικού (1300-1430).

Γ. Τσιαπλές, ιστορικός (Ινστιτούτο Ελληνοανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών), Έλληνες και Λατίνοι στη Νάξο του 1200: κοινωνικά στερεότυπα και εθνική ταυτότητα στο μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Οι Έμποροι των Εθνών.


21 Σεπτεμβρίου Γ.  Λειβαδάς, ιστορικός (Ινστιτούτο Ελληνοανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών), Ναυτική τεχνολογία στις πολιορκίες  λιμανιών στο μεσαίωνα: η άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Άραβες (904) και η πολιορκία της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους (1204).

Ν. Μοσχονάς (Ομότιμος Διευθυντής Ερευνών Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών), Οι βενετικές εμπορικές νηοπομπές στην ανατολική Μεσόγειο (13ος αι. – 15ος αι.).


22 Σεπτεμβρίου Σοφία Πατούρα (Διευθύντρια Ερευνών Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών), Δουλεμπόριο αιχμαλώτων στα νησιά του Αιγαίου και στα λιμάνια της ανατολικής Μεσογείου (8ος αι. -10ος αι.).

Νόρα Κουντούρα-Γαλάκη (Κύρια Ερευνήτρια Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό ίδρυμα Ερευνών), Η Νάξος τα πρώτα χρόνια των Παλαιολόγων. Καταφύγιο αντικαθεστωτικών.

                    

                                              Γ' Κύκλος

     "Ο Περικλής Γ. Ζερλέντης και ο φεουδαλισμός στη Νάξο"
                      Ομιλητές: Χρύσα Μαλτέζου - Ben Slot                        
                                 28 και 29 Σεπτεμβρίου 2013
                    
   
    Το θέμα "Ο Περικλής Γ. Ζερλέντης και ο φεουδαλισμός στη Νάξο", είναι η πρόταση του Ιστορικού Ομίλου για τη "2η Συνάντηση στη Νάξο".   
     Ποιος ήταν ο Περικλής Γ. Ζερλέντης;
     Ο Περικλής Γ. Ζερλέντης (1852- 1925) καταγόταν από τη Χίο. Γεννήθηκε στην Ερμούπολη, στη Σύρα. Νεαρός ήδη εργάσθηκε στη Μασσαλία στις εμπορικές επιχειρήσεις των συγγενών του. Η μεγάλη αγάπη της ζωής του υπήρξε η Ιστορία. Έτσι, προκειμένου να συγκεντρώσει μεγάλο και αναγκαίο αριθμό ιστορικών στοιχείων για να μελετήσει τα νησιά του Αιγαίου τους χρόνους που ακολουθούν την Άλωσιν, ταξίδευσε στην Ολλανδία, στην Ιταλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Αγγλία, στην Τουρκία. Πολυμαθέστατος και ευρηματικός, δημοσίευσε πλήθος ερευνών στα περιοδικά "Παρνασσός", "Byz. Zeitschrift", Δελτίο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας". Από τα έργα του σημειώνουμε: "Φεουδαλική Πολιτεία", "Γράμματα των τελευταίων δουκών του Αιγαίου Πελάγους", "Περί των ιστορικών σημειωμάτων των εν Νάξω Καπουκίνων", "Περί της συστάσεως του κοινού των Μυκονίων", κ.ά. Ίδρυσε με τον συνεργάτη και φίλο του Φλώρο Εμμ. Κατσουρό το 1918 το περιοδικό "Νησιωτική Επετηρίς" όπου δημοσιεύονταν έρευνες και μελέτες για την ιστορία των Κυκλάδων νήσων. 
 Γιατί αυτή η πρόταση; Πολλοί λόγοι υπαγορεύουν μια τέτοια επιλογή. Θα σταθούμε σε τρεις.
    Ο πρώτος λόγος: να θυμηθούμε και να τιμήσουμε τον άνθρωπο που με την παρουσία του και το έργο του θεμελίωσε την ιστοριογραφία της "Φεουδαλικής Πολιτείας", για τη Νάξο και τις Κυκλάδες.
    Ο δεύτερος λόγος: μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο Περ. Γ. Ζερλέντης με τις μελέτες του, αποτελούσε την κύρια αναφορά ιστορικών και μη για το καθεστώς - τη φεουδαρχία - που εγκαθιδρύθηκε στη Νάξο και στις Κυκλάδες. Με την έκδοση του έργου του Ben Slot "Το ταραγμένο Αρχιπέλαγος" (1982), το έργο του Περ. Γ. Ζερλέντη αμφισβητήθηκε ως προς τα συμπεράσματα στα οποία κατέληγε κι επομένως και ως προς την μέθοδο με την οποία προσέγγιζε και προσλάμβανε τα ιστορικά συμβάντα. Μελετητές, στη συνέχεια, ακολούθησαν το δρόμο που άνοιξε ο Ben Slot, με μικρότερες ή μεγαλύτερες διαφοροποιήσεις, προσφέροντας στην επιστημονική κοινότητα. Αλλά ακόμα και σήμερα ζητήματα εγείρονται, προβληματισμοί που προκαλούνται από όσα καινούρια μαθαίνουμε και δεν είμαστε ακόμα σε θέση να επεξεργαστούμε, καθώς και η σπουδή να έρθουμε σ' αμεσότερη επαφή με πηγές και μαρτυρίες που δεν έχουν στη διάθεσή τους όσοι δεν βρίσκονται σ' ερευνητικά κέντρα.
    Ανάγκη λοιπόν να γνωρίσουμε από κοντά τον Περ. Γ. Ζερλέντη. Θα θέλαμε μια μελέτη για τη σκέψη του, για την ιστορική μέθοδο με την οποία προσέγγιζε τα ιστορικά συμβάντα, για τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε - ποια απ' αυτά ήταν σωστά και ποια λάθος, για ποιους λόγους, ποια συνεισέφεραν στην ιστορική γνώση μας και ποια την εξέτρεψαν σε λαθεμένους δρόμους.
    Ο τρίτος λόγος αφορά τη γνώση την οποία διαθέτουμε για μια περίοδο της ιστορίας του τόπου μας, 350 περίπου χρόνων, η σημασία της οποίας δεν έχει με σαφήνεια γίνει αντιληπτή και κατανοητή η σπουδαιότητά της από το σύνολο των Κυκλαδιτών, των Ναξιωτών ειδικότερα. Μ' άλλα λόγια, θα θέλαμε να γνωρίζουμε τη φύση  της Ναξιακής, της Κυκλαδίτικης "Φεουδαλικής Πολιτείας", τη δομική συγκρότησή της, τα  οικονομικά, διοικητικά, δημογραφικά, κοινωνικά, πολιτισμικά χαρακτηριστικά της και τις συνθήκες της ζωής των νησιωτών κατοίκων, στο περιβάλλον, εσωτερικό και εξωτερικό, στο οποίο οργανώθηκε και εξελίχθηκε αυτή η ηγεμονία κι αν και σε πιο βαθμό επέδρασε στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των Ναξιωτών, των Κυκλαδιτών, από τότε μέχρι σήμερα.
    Κάποια ζητήματα από αυτά έχουν ήδη θιγεί στο περιοδικό Φλέα. Δεν μας αρκούν. Στον Ιστορικό Όμιλο θέλουμε να μείνει ζωντανό και επίκαιρο το ζήτημα της σπουδαιότητας της "Φεουδαλικής Πολιτείας" για τον τόπο μας μέχρι η έρευνα και μελέτη αυτής της περιόδου να εξαντληθεί από νέους Ναξιώτες και Κυκλαδίτες μελετητές.
    Κατά τη διάρκεια των ομιλιών θα έχετε τη δυνατότητα να λάβετε μέρος, να συζητήσετε και να εκθέσετε τους προβληματισμούς σας για τη φυσιογνωμία της "Φεουδαλικής Πολιτείας" στη Νάξο και στις Κυκλάδες. Η Ακαδημαϊκός και Διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών κ. Χρύσα Μαλτέζου και ο Ιστορικός Ben Slot με τις επιστημονικές προσεγγίσεις τους όχι μόνο θα συνεισφέρουν αλλά θα ανοίξουν νέους δρόμους στη σκέψη μας.
  
     Σας περιμένουμε στο αμφιθέατρο Ιάκ. Καμπανέλλης, την Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου του 2013, στις 7 μ. μ., με ομιλήτρια την Ακαδημαϊκό, Ομότιμο Καθηγήτρια Παν/μίου Αθηνών και τέως Δ/ντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, κ. Χρύσα Μαλτέζου.


                                      Δ' Έκθεση αρχειακού υλικού
    
 Στο φουαγέ του αμφιθεάτρου "Ιάκ. Καμπανέλλης" οργανώνουμε από τις 7 μέχρι τις 29 Σεπτεμβρίου, σε συνεργασία με το Ιστορικό Αρχείο Νάξου, έκθεση πρωτότυπου αρχειακού υλικού - νοταριακά έγγραφα - μαρτυρίες μιας ιστορικής περιόδου μακράς διάρκειας, 15ος - 19ος αι., με τίτλο "Από το Φράγκικο στο Ρωμαίικο". Αυτό το αρχειακό υλικό είχαμε εκθέσει το 2007 στο Γυμνάσιο Νάξου στη Χώρα και στην Τραγαία: η παρουσία του ιστορικού Μιχάλη Κοκολάκη, διευθυντή τότε του Αρχείου, υπήρξε ευεργετική για όλους μας και καθοριστική για την επιτυχή οργάνωση και παρουσίαση του αρχειακού υλικού. Ωστόσο δεν έλαχε της υποδοχής που της ταίριαζε από τους Ναξιώτες, τη Δημοτική αρχή, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ελπίζουμε ότι εξ χρόνια μετά η έκθεση θα έχει διαφορετική από την προηγούμενη αντιμετώπιση.

 Ε'  Επισκέψεις-ξεναγήσεις

   Στα πλαίσια της 2ης Συνάντησης οι συμμετέχοντες αλλά και κάθε Ναξιώτης που το επιθυμεί, θα επισκεφθούμε τον τόπο του Σαγκριού (Άγ. Νικόλαο, Γύρουλα, Άγ. Γεώργιο στη θέση Λαθρίνος), την Τραγαία (Πρωτόθρονο, Άγ. Γεώργιο Διασορίτη), τη μονή Φωτοδότη στον Δανακό και την Αγία Κυριακή στην Καλλονή, στ' Απεράθου.                                                        

        Χώρος των εκδηλώσεων: αμφιθέατρο Ιάκ. Καμπανέλλης και η αίθουσα συνεδριάσεων Δημοτικού Συμβουλίου.

    Μέχρι τότε παρακολουθείτε την έκδοση του περιοδικού και τις ανακοινώσεις του Ιστορικού Ομίλου. Η ηλεκτρονική διεύθυνση μας είναι arsosnaxos@gmail.com
                                                                              
       Αν θέλετε αφήστε email στη σελίδα του Ιστορικού Ομίλου ώστε να σας ειδοποιούμε έγκαιρα για κάθε δραστηριότητά μας.
       
Θα χαρούμε να σας συναντήσουμε στη "Συνάντηση" από τις 7 μέχρι τις 29 Σεπτεμβρίου                       

                            


Ιστορικός Όμιλος Νάξου ΑΡΣόΣ